Loading...
 

Kompetencje międzykulturowe

Definicja 1: Kompetencja międzykulturowa


Zdolność do przyjęcia postawy relatywizmu kulturowego w kontaktach z ludźmi pochodzącymi z odmiennych kultur, wzbogaconej o wiedzę dotyczącą różnych kultur [1].


Specyfiką komunikacji międzykulturowej jest nieprzystawalność kompetencji komunikacyjnej parterów, ze względu a odmienne systemy symbolicznych znaczeń, które będą wpływały na interpretację przekazu [2]. Udana komunikacja prowadzi do podobnego rozumienia znaku przez nadawcę i odbiorcę. Jest to możliwe, wtedy gdy nadawca i odbiorca korzystają z tych samych reguł kodu w procesie kodowania i dekodowania, jednak w przypadku komunikatów wieloznacznych lub w przypadku różnic w kodach kulturowych, jest to możliwe jeśli osoby się komunikujące mają świadomość tej wieloznaczności [3].

Kompetencja międzykulturowa jest również umiejętnością diagnozy różnic kulturowych w obszarze aparatury pojęciowej rozmówców [3]. Możemy powiedzieć, iż zdolność rozumienia osób pochodzących z innej kultury jest podstawą kompetencji międzykulturowych. Składają się na nie – wiedza ogólna na temat danej kultury, jej specyfiki i dynamiki oraz wiedza o zróżnicowaniu kulturowym i jego konsekwencjach. Kompetencje międzykulturowe umożliwiają zrozumienie przedstawicieli innych kultur, a także wspólne z nimi działanie oraz umiejętność znalezienia się w sytuacji intensywnego kontaktu międzykulturowego [4].

Kompetencja kulturowa obejmuje wymiar poznawczy, emocjonalny i behawioralny. W pierwszym wymiarze możemy mówić o znajomości języka , kodów niewerbalnych i wartości innej kultury. W wymiarze afektywnym jest ona motywacją, orientacją emocjonalną i postawą wobec innej kultury. Nasza zdolność do mówienia, słuchania, stosowania reguł interakcji wyznacza wymiar behawioralny [5].

Źródło: SIETAR Polska, Kompetencja międzykulturowa - co i jak?, 22.01.2020 (dostęp 05.12.2020). Dostępne w YouTube: https://youtu.be/DQDvAHLsdlw(external link).

Model rozwoju kompetencji kulturowych
Kompetencja międzykulturowa to właściwe zarządzanie interakcją ludzi, którzy reprezentują różne lub rozbieżne orientacje emocjonalne, poznawcze i behawioralne w stosunku do świata, zatem będą one ewoluowały w czasie, indywidualnie lub w relacjach. Relacje między przedstawicielami różnych kultur mogą stać się bardziej kompetentne poprzez ciągłe interakcje, które prowadzą do większej świadomości jednostek, do procesu uczenia się i włączania odpowiednich perspektyw kulturowych. Dzięki procesowi uczenia się ludzie stają się bardziej kompetentni w procesie interakcji, zatem modele kompetencji międzykulturowych mogą zidentyfikować kolejne etapy rozwoju tych kompetencji.

Jednym z modeli, który uwzględnia rozwój kompetencji w trakcie trwania komunikacji międzykulturowej jest model zaproponowany przez King i Baxter Magoldę (2005), którzy identyfikują poziomy rozwoju kompetencji międzykulturowych: początkowy, średniozaawansowany i dojrzały. Jest to model w którym podkreślony jest proces dojrzewania i próbuje na różnych jego etapach określić poziom świadomości, wrażliwości i zdolności do przyjmowania różnic między kulturami. Niski poziom świadomości i wrażliwości reprezentuje niższy model kompetencji międzykulturowych, a im wyższy poziom tym wyższe kompetencje. Założenie modelu jest takie, iż człowiek przechodzi na wyższy poziom kompetencji tylko w trakcie nauki, obserwacji i interakcji z reprezentantami innej kultury. King i Baxter Magolda zauważają, iż człowiek zazwyczaj w trakcie zdobywania kompetencji międzykulturowych przechodzi od postawy etnocentrycznej do relatywistycznej. Podstawowym założeniem modelu jest to, że gdy doświadczenie różnicy kulturowej staje się bardziej złożone i wyrafinowane, wzrasta potencjalna kompetencja w relacjach międzykulturowych. Im człowiek bardziej przyjmuje perspektywę relatywistyczną, tym bardziej jest zdolny patrzeć również na własną kulturę z perspektywy innych kultur. Przyjęcie postawy, iż własna kultura jest tylko jedną z możliwych wersji kultury jest początkiem akceptacji [6], [4]. Interakcja prowadząca do rozwoju kompetencji międzykulturowych jest w stanie wytworzyć u jednostki poziom akceptacji w procesie dostosowywania zachowania do standardów obecnych w innej kulturze. Jeśli interakcja będzie się rozwijała w kierunku relatywistycznej komunikacji, proces doprowadzi do integracji własnego i innych kulturowych światopoglądów [4].

Zadanie 1:

Treść zadania:
Spróbuj określić własne kompetencje międzykulturowe. Z jakimi innymi kulturami się zetknąłeś/zetknęłaś? Jakie były etapy tworzenia twoich kompetencji?

Zadanie 2:

Treść zadania:
Zastanów się, jak mógłbyś/mogłabyś poszerzyć własne kompetencje międzykulturowe?

Zadanie 3:

Treść zadania:
Czy w dzisiejszym zglobalizowanym świecie kompetencje międzykulturowe są miej, czy bardziej potrzebne niż w minionych epokach?

Bibliografia

1. Zuber, M.: Komunikowanie miedzykulturowe. [W:] Kusio, U. (Red.), Polifonia, dialog i zderzenie kultur. Antologia tekstów z komunikacji międzykulturowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007.
2. Wilczyńska, W., Mackiewicz, M., Krajka, J.: Komunikacja interkulturowa. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019.
3. Jacko, J. F.: Komunikacja międzykulturowa w ujęciu fenomenologiczno-systemowym. [W:] Maliszewski, W., Korczyński, M., Czerwiński K. (Red.), Komunikacja społeczna w i dla multikulturowości. Perspektywa edukacyjna, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012.
4. Spitzberg, B., Changnon, G.: Conceptualising intercultural competence. [W:] Deardoff, D. K. (Ed.), The SAGE handbook of intercultural competence, Sage Publications Inc., Thousand Oaks 2009.
5. Ociepka, B.: Wprowadzenie do komunikowania międzynarodowego i międzykulturowego. [W:] Kusio, U. (Red.), Polifonia, dialog i zderzenie kultur. Antologia tekstów z komunikacji międzykulturowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.
6. Perez, R. J., Shim, W., King P. M., Baxter Magolda, M. B.: Refining King and Baxter Magolda’s Model of intercultural Maturity, Journal of College Student Development 2015, Vol. 56, Nr 8.

Ostatnio zmieniona Wtorek 19 z Styczeń, 2021 22:01:41 UTC Autor: Maria Stojkow
Zaloguj się/Zarejestruj w OPEN AGH e-podręczniki
Czy masz już hasło?

Hasło powinno mieć przynajmniej 8 znaków, litery i cyfry oraz co najmniej jeden znak specjalny.

Przypominanie hasła

Wprowadź swój adres e-mail, abyśmy mogli przesłać Ci informację o nowym haśle.
Dziękujemy za rejestrację!
Na wskazany w rejestracji adres został wysłany e-mail z linkiem aktywacyjnym.
Wprowadzone hasło/login są błędne.